Riêng đất ở tại đô thị có 199.130 ha, tức chiếm 10,25% đất đô thị (bình quân có 50 m2/người). Diện tích đất đô thị này tương ứng với tỷ lệ đô thị hóa 38 - 40%, dân số 38 - 40 triệu người vào năm 2020.
Giai đoạn từ 2011-2015, trên cả nước đã khai thác đưa vào sử dụng 875.000 ha đất chưa sử dụng. Hiện tại, cả nước còn 2,288 triệu ha đất chưa sử dụng, cụ thể có 187.000 ha đất bằng chưa sử dụng, phân bố ở các khu vực ven sông, ven biển, còn lại đất đồi, núi trọc có độ dốc lớn, dễ bị rửa trôi, xói mòn, tầng đất mỏng, đất có chất lượng thấp.
Để thực hiện kế hoạch sử dụng đất, cần có chính sách điều chỉnh quá trình phát triển đô thị phù hợp với tốc độ phát triển công nghiệp, chuyển dịch cơ cấu, tái cấu trúc nền kinh tế và rà soát, bổ sung, hoàn thiện quy hoạch hệ thống đô thị để đảm bảo sử dụng hiệu quả quỹ đất xây dựng.
 |
| Từ nay đến năm 2020, sẽ có 1,9 triệu ha đất đô thị. Ảnh: Dũng Minh |
Còn đối với đất đô thị, cần rà soát quy hoạch sử dụng đất đô thị theo hướng bố trí sử dụng đất hợp lý, đảm bảo đồng bộ hạ tầng kỹ thuật với hạ tầng xã hội và nâng cao hệ số sử dụng đất. Đồng thời, hạn chế việc thực hiện các dự án nhà ở nhỏ lẻ tại các thành phố. Đối với công trình xây dựng tại các đô thị, cần triệt để khai thác không gian ngầm và trên cao để tiết kiệm đất.
GS. Đặng Hùng Võ cho rằng, vấn đề sử dụng đất đô thị có nhiều thách thức đặt ra giữa một bên là khả năng thực hiện mong muốn và một bên là mong muốn, kỳ vọng của chúng ta. Chúng ta có xu hướng muốn đô thị đã phát triển thì phải hiện đại ngay, chẳng hạn như đô thị ở châu Âu. Tuy nhiên, để làm được như vậy thì chúng ta chưa đủ lực. Ví dụ như việc chia lô bán nền, đã từng cho phép, cho phép một phần, không cho phép, rồi cho phép tất, rồi lại hạn chế… Điều này chứng tỏ, chúng ta không mong muốn đô thị bị băm nát, manh mún nên mới cấm chia lô bán nền, song do không đủ sức thực hiện, nên lúc thì cấm, lúc thì mở.
Theo GS. Đặng Hùng Võ, để quy hoạch, kế hoạch, chiến lược bớt tính lãng mạn thì cần cân nhắc rất kỹ giữa thực lực, tiềm năng và mong muốn, kỳ vọng. Đến nay, lời giải dung hòa cho vấn đề này vẫn chưa có. Đây chính là nguyên nhân dẫn đến thực tế phát triển không đúng như kế hoạch, chiến lược.
Thực tế thì chỉ tiêu đất ở tại đô thị giai đoạn vừa qua cũng không đạt kế hoạch đặt ra. Năm 2010, trên cả nước có 133.000 ha đất ở đô thị, trong đó diện tích được duyệt đến năm 2015 là 179.000 ha, song kết quả thực hiện chỉ đạt 173.800 ha.
